
Wakacje na wsi to jedno z piękniejszych wspomnień dzieciństwa. Pamiętacie skakanie ze stogów siana, mleko prosto od krowy, kury i gęsi chodzące po podwórku i beztroskę długich godzin spędzanych na świeżym powietrzu? Czy w dzisiejszych, pędzących czasach możemy choć na chwilę przenieść się w takie miejsce? Otóż nie wszystko stracone! Podróż w czasie możemy odbyć odwiedzając coraz liczniej powstające parki etnograficzne, zwane potocznie skansenami. Słowo „skansen” pochodzi od pierwszej wystawy plenerowej utworzonej w 1891 r. w Sztokholmie, która powstała na szwedzkiej wyspie Djurgarden w miejscu dawnego szańca (po szwedzku – skansen). Ze względu na różnorodność kulturową, w Polsce jest kilkadziesiąt skansenów. Dziś zabieram Was na wycieczkę po skansenach Mazowsza.
Muzeum Wsi Radomskiej
Muzeum Wsi Radomskiej jest jednym z większych tego typu obiektów w Polsce. Powstało w 1976 r. i znajdziemy w nim budownictwo ludności zamieszkującej Radomskie. Zestawiono tu około 80 obiektów, w tym wiejskie zagrody, w których ku radości najmłodszych zwiedzających, mieszkają prawdziwe zwierzęta. Uwagę starszych przyciągają m.in. kościół z Wolanowa, chałupa biedniacza z Bartodziejów, remiza z Antoniowa czy zespół wiatraków i zespół dworski z trzema dworkami. Ważną częścią skansenu jest edukacja przyrodnicza. Przez teren muzeum, wzdłuż rzeki Kosówki, wiedzie ścieżka przyrodnicza. Dzieciom spodoba się tutejszy plac zabaw. Przypomina mi trochę drewniane cuda, których całe mnóstwo znajdziecie w Berlinie.




Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu
Skoro odwiedzamy skanseny Mazowsza, w zestawieniu nie mogło zabraknąć Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu. Na jego terenie odtworzono typową dla wsi mazowieckiej wieś rzędową, w której skład wchodzi 11 zagród włościańskich. W skansenie znajdziemy wiatrak z Rębowa oraz osiemnastowieczny drewniany kościół przeniesiony z miejscowości Drążdżewo niedaleko Przasnysza. Jest tu także zespół dworski z parkiem krajobrazowym.

Łowicki Park Etnograficzny w Maurzycach
Łowickie wycinanki i kolorowe stroje ludowe zna chyba każdy. Zabytki architektury z terenu dawnego Księstwa Łowickiego poznać możecie w Łowickim Parku Etnograficznym w Maurzycach, który do zwiedzania został udostępniony w połowie lat 80-tych. Obecnie znajduje się tu ponad 40 obiektów, m.in. w charakterystycznym, niebieskim kolorze powstałym przez zmieszanie wapiennej farby i błękitnego barwnika lakmusowego sprowadzanego w XIX wieku na tereny Mazowsza z Włoch. Mapkę skansenu znajdziecie na www.muzeumłowicz.pl. Na teren skansenu przeniesiony został drewniany kościół Wysokienic z XVIII wieku, wiatrak „koźlak” ze Świeryża. Zrekonstruowano tu także budynek straży pożarnej na wzór strażnicy ze Złakowa Borowego.





Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim
Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim nazwałabym prawdziwą perełką pośród tego typu obiektów. Znajdziemy tu zabudowania typowe dla Olędrów czyli osadników z Fryzji i Niderlandów, którzy w XVI-XVII wieku zakładali wzdłuż Wisły i jej dopływów wsie w Prusach Królewskich. Filia Muzeum Mazowieckiego w Płocku powstała dopiero w październiku 2018 roku. Wszystko zaczęło się od zakupu w 2013 roku działki z budynkami nieczynnego kościoła ewangelicko – augsburskiego wybudowanego w 1935r. i szkoły podstawowej. Na terenie znajdował się również cmentarz. Obecnie na terenie Skansenu można zobaczyć także kilka innych typowych dla osadnictwa olenderskiego zabudowań, m.in. langhoff czyli budynek łączący część mieszkalną ze stodołą i oborą. To tutaj poznamy pochodzenie słowa sabotaż. Nazwa ta wzięła się od butów – sabotów, których w XIX wieku we Francji i Belgii protestujący robotnicy używali do unieruchamiania maszyn.


Skansen budownictwa puszczańskiego w Granicy
Niewielki skansen (trzy zagrody) we wsi Granica koło Kampinosu został utworzony w 1990 r. jako jedna z pierwszych tego rodzaju placówek w polskich parkach narodowych. Znajdziemy tutaj zanikłe drewniane budownictwo ludowe Puszczy Kampinoskiej. Skansen stanowi jedynie niewielki fragment planowanego tu niegdyś Parku Etnograficznego. Doskonałym uzupełnieniem wizyty będzie spacer ścieżką dydaktyczną „Skrajem puszczy”, na której znajdziemy także drewnianą kładkę, Aleję Trzeciego Tysiąclecia czyli aleję dębów posadzonych tu w maju 1999 roku oraz najstarszy obszar objęty ścisłą ochroną w Puszczy Kampinoskiej.


Muzeum Architektury Drewnianej Regionu Siedleckiego w Nowej Suchej
Głównym obiektem Muzeum Architektury Drewnianej Regionu Siedleckiego w Nowej Suchej jest modrzewiowy dwór z 1743 roku. W roku 1988, kompletnie zniszczony został zakupiony przez prywatnych właścicieli Marię i Marka Kwiatkowskich, którzy rozpoczęli jego gruntowną odbudowę. Po odrestaurowaniu i urządzeniu, w 1993 roku, w 250 rocznicę istnienia dworu nastąpiło uroczyste otwarcie i nadanie mu rangi muzeum. W tej chwili na terenie muzeum znajduje się już kilkanaście drewnianych obiektów charakterystycznych dla regionu siedleckiego.
- Wieś Sucha, położona nad rzeczką Kostrzyń (dopływ Liwca) w odległości ok. 80 km od Warszawy.
- Zwiedzanie skansenu kosztuje 6 zł za bilet normalny, 5 zł – ulgowy, 4 zł trzeba dopłacić za możliwość robienia zdjęć, bezpłatny parking.
- Muzeum czynne jest cały rok (oprócz poniedziałków), a wszelkie informacje znajdziecie tu.
- Na zwiedzanie potrzeba około godziny.

